Vuistregels voor ontruimen van stalling

Voor roeiers, jeugdzeilers en kanoërs is het handig om enigszins voorbereid te zijn op hoog water in de Lek. De stalling kan dan onder lopen en het is zaak dat er dan geen losse spullen gaan ronddrijven met alle schaderisico’s van dien. Maar de vraag is natuurlijk hoe bepaal je wanneer en wat moet worden geevacueerd. Voor kanoërs die gewoon door willen varen bij hoog water is het van belang op tijd, dus zonder natte voeten, hun bootje weg te halen. Daarom de volgende vuistregels.

Voor een gemiddeld hoog water zijn niet al te ingrijpende maatregelen afdoende, zo valt op te maken uit de cijferbrei op hoogtekaarten en bij de rivier-afvoergegevens op internet. De vloer van de stalling ligt op een hoogte van ± 5.40 meter boven NAP. Te vinden op www.ahn.nl. Doorgaans kabbelt de Lek op een hoogte van ± 3 meter aan Culemborg voorbij. In 1995 ten tijde van de evacuatie kwam het water bij Culemborg tot 6.28 meter. Toen zou dus ± 88 centimeter water in de stalling hebben gestaan.

Niettemin is het het handig om de nodige maatregelen te nemen als een waterstand van meer dan ± 5.40 wordt bereikt. Dan kan dat nog net met behoud van droge voeten. Een en ander is via de website van Rijkswaterstaat heel goed in de gaten te houden. Rijkswaterstaat geeft drie tot vier dagen vooruit voorspellingen af. Bij de brug van Culemborg is een officieel RWS-meetpunt. Deze voorspellingen zijn redelijk betrouwbaar. Voor de eerste dag is de marge hooguit tien centimeter. Voor de derde dag houdt RWS een nauwkeurigheidsmarge van maximaal twintig centimeter aan. RWS zit doorgaans met de voorspelling aan de veilige kant.

RWS rekent bij het voorspellen vanuit de afvoergegevens bij Lobith. De stand van ± 5.40 wordt in Culemborg bereikt als anderhalf á twee dagen eerder bij Lobith zo’n 9100 kuub per seconde het land binnen komt. Normaal is dat pakweg 2000 kuub. In 1995 piekte de afvoer op ietsjes meer dan 12.000 kuub per seconde. Aan de hand van de feitelijke afvoer (vrijwel live te volgen via Rijkswaterstaat) bij Lobith is dus vrij nauwkeurig te bepalen over hoeveel uur het vloertje van de stalling dreigt onder te lopen.

Overigens is het aardig om te weten dat het ‘all time’ afvoerrecord uit 1926 ongeveer 12.600 kubieke meter per seconde was. Ook kwam in de afgelopen eeuw slechts drie keer een hoger afvoer dan 11.000 kuub voor. Kortom, bij een gemiddeld hoog water hoeven we alleen wat losse spulletjes op te rapen. En als de RWS-alarmbellen rinkelen is een ontruiming tot één meter hoogte voldoende. En als de zondvloed echt komt……

De volgende vuistregels zijn te hanteren:

Afvoer Lobith 9.000 kuub = 5.40 boven NAP bij brug = 0 cm in stalling
Afvoer Lobith 10.000 kuub = 5.70 boven NAP bij brug = 30 cm in stalling
Afvoer Lobith 11.000 kubb = 6.00 boven NAP bij brug = 60 cm in stalling
Afvoer Lobith 12.000 kuub = 6.30 boven NAP bij brug = 90 cm in stalling
Afvoer Lobith 13.000 kuub = 6.60 boven NAP bij brug = 120 cm in stalling